پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

«مسعود پزشکیان» ظهر روز دوشنبه ۸ اردیبهشت ۱۴۰۴ به دعوت رسمی «الهام علی‌اف» رئیس‌جهور آذربایجان به آذربایجان سفر کرد. وی با استقبال «یعقوب ایوب‌اف» معاون نخست وزیر و «سمیر شریف‌اف» معاون وزیر امور خارجه این کشور وارد فرودگاه بین‌المللی حیدر علی‌اف شهر باکو شد. «عباس عراقچی» وزیر امور خارجه و «مهدی سنایی» معاون سیاسی رئیس‌جمهور در این سفر پزشکیان را همراهی می‌کنند. مهدی سنایی درباره کاهش مدت سفر از دو روز به یک روز، گفت: قرار بود سفر دو روزه باشد اما با توجه به نظارت مستقیم رئیس‌جمهور به حادثه بندر شهید رجایی برنامه‌های فردا به امروز موکول شد و به‌صورت فشرده برگزار خواهد شد.سنایی با اشاره به اهداف سفر رئیس‌جمهور به جمهوری آذربایجان گفت: علاوه بر دیدارهای رسمی که بین دو رئیس‌جمهور وجود دارد، امضای اسنادی در پایان آن در بخش‌های مختلف اقتصادی حوزه ارتباطات و فرهنگی صورت خواهد گرفت.رئیس‌جمهور هم با اشاره به پیوندهای تاریخی، فرهنگی و خانوادگی میان ملت‌های ایران و آذربایجان بیان داشت که این ارتباطات، زمینه‌ساز شکل‌گیری مسیری مناسب برای گسترش همکاری‌های منطقه‌ای خواهد بود. پزشکیان همچنین با ابلاغ سلام‌های گرم مقام معظم رهبری به مقامات آذربایجان، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره بر حمایت از حقوق مردم آذربایجان تأکید داشته و بر این باور است که منطقه قره‌باغ بخش جدایی‌ناپذیر از خاک جمهوری آذربایجان است.

در آستانه توافقی که می‌‌تواند فضای بین‌المللی اقتصاد ایران را دگرگون کند، همه نگاه‌‌ها به بازار ارز دوخته شده است؛ بازاری که بیش از یک‌دهه، زیر بار فشار تحریم‌‌ها، مقررات متناقض، رانت‌‌های گسترده و سیاست‌‌های پرنوسان، شکل طبیعی و عقلانی خود را از دست داده است. بازار ارز زمانی می‌تواند به شکل کارآمد نیازهای جامعه را برطرف کند که از زیر بار این فشارها که بعضا نام سیاست ارزی به خود داده است، رها شود.سیاست ارزی در ایران، نه‌تنها بخش مهمی از ساختار اقتصاد کلان است، بلکه نقطه تلاقی سه‌حوزه حیاتی است: ثبات پولی، سرمایه‌گذاری خارجی و حکمرانی اقتصادی. به همین دلیل، اصلاح این سیاست نمی‌‌تواند صرفا فنی یا محدود به نرخ ارز باشد. ما با مساله‌ای مواجهیم که در ساختارهای قانونی، نهادی و ذهنی ریشه دارد. هدف این مقاله آن است که با بازخوانی انتقادی وضعیت موجود، دلایل ناکارآمدی آن را بررسی کند و سپس چارچوبی برای بازآفرینی یک سیاست ارزی کارآمد، شفاف و پایدار در دوران پساتوافق ارائه دهد.

عباس عراقچی روز پنج‌شنبه بعد از ملاقات با رئیس‌جمهور روسیه گفت که «ملاقات بسیار خوب و طولانی» با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه داشته و در این دیدار «پیام کتبی مقام معظم رهبری را خدمت ایشان تسلیم کردم.عراقچی که در ملاقات با سرگئی لاوروف، همتای روس خود تأکید کرد که «روابط ایران و روسیه شاید هیچ‌گاه در طول تاریخ خود، به این اندازه نزدیک و مستحکم نبوده است. ما اخیراً یک معاهده جامع راهبردی در مسکو امضا کردیم که ابعاد روابط ما را به سطوح بسیار بالاتر گسترش داده است»؛ موضعی که لاوروف با گفتن این جمله که «روابط با ایران به مرحله‌ای متناسب با مشارکت راهبردی دو کشور رسیده» آن را تأیید کرد. از طرف دیگر، سخنگوی کاخ کرملین از انتقال پیام رئیس‌جمهور روسیه به رهبر انقلاب ایران از طریق وزیر امور خارجه کشورمان خبر داد.

از متداول‌ترین سوالاتی که روز‌های اخیر در بین افکار عمومی مطرح است، اثرگذاری پذیرش و عدم پذیرش توافق ایران و امریکا بر اقتصاد کشور می‌باشد. در این بین، تصور دو قطبی بهشت-جهنم گونه با پذیرش و عدم پذیرش توافق و همچنین انتظار به کاهش قیمت‌ها به سبک دوره پذیرش قطعنامه ۵۹۸، نگرش غالب جامعه را تشکیل داده است. این در حالی است که اثرگذاری پذیرش و عدم پذیرش توافق در گام اول بر حوزه سیاست بوده و در گام دوم بر سایر حوزه‌ها اثر می‌گذارد. در اقتصادی شبیه اقتصاد ایران که بحث ناکارآمدی بشکل خاص در آن مطرح می‌باشد، وابستگی به دلار، وابستگی به مواد اولیه تولید و وابستگی به واردات فناوری و ماشین آلات را می‌توان از مهمترین عوامل ناکارآمدی اقتصاد دانست. همچنین نفت پایه بودن اقتصاد و تاکید بر صادرات مواد خام و معدنی از دیگر عوامل موثر بر وضع نامناسب کشور اقتصادی کشور است. در بیانی کلی و با توجه به توضیحات، توافق یا عدم توافق در گام نخست روی بازار دلار و بورس تاثیرگذار خواهد بود. بازار طلا، وابستگی زیادی به قیمت اونس جهانی داشته و تنها اثرپذیری آن در دو بحث اثر دلار روی محاسبه قیمت طلا و وضعیت حباب بازار است. بازار خودرو در هر دو شرایط توافق و عدم توافق بدلیل فصل بهار، وارد رکود می‌شود. این رکود می‌تواند در شرایط توافق، همراه با کاهش قیمت و در شرایط عدم توافق با افزایش قیمت (اصطلاحا رکود تورمی) باشد. بازار عمده فروشی متاثر از قیمت دلار بوده و بازار خرده فروشی دارای تاخیر حدود سه ماه برای جابجایی قیمت هاست. بازار فلزات، همانند بازار طلا (اما با اثر پذیری کمتری از حباب) رفتار می‌کند. بازار اجاره داری و بازار ملک، با وقوع توافق یا عدم وقوع آن، با جهش قیمتی مواجه شده، چرا که از یکطرف متاثر از تورم بوده و از طرف دیگر، دارای نوعی تاخیر در افزایش قیمت در مقایسه با سایر بازار‌ها در سال گذشته می‌باشد.

سیّد جواد طباطبایی (۲۳ آذر ۱۳۲۴ – ۹ اسفند ۱۴۰۱) استاد دانشگاه و پژوهشگر ایرانیِ فلسفه، تاریخ، حقوق و سیاست ،عضو پیشین هیئت علمی و معاون پژوهشی دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران و مدیرِ گروه فلسفهٔ مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی بود.در اندک زمانی بعد از تدریس در دانشکاه، نزد دانشجویان دانشگاه تبریز محبوبیت فراوانی به دست آورد و کلاس‌های درس وی با دانشجویان رشته‌های گوناگون پر می‌شد. محبوبیت طباطبایی به اندازه‌ای رسیده بود که دانشجویان نام او را به عنوان یکی از استادان محبوب به دیوار دانشگاه زده بودند و به دیگر استادان دانشگاه هشدار می‌دادند که سطح خودشان را به اندازهٔ وی برسانند. به گفته حسن منصور، از استادان وقت دانشگاه تبریز، جلسه تأیید علمی طباطبایی برای استخدام به عنوان هیئت علمی، به دلیل نبود افرادی در اندازهٔ علمی طباطبایی، به شکل صوری برگزار و تأیید شد. اما در جریان استخدام رسمی، سنگ‌اندازی‌هایی انجام گرفت و در نهایت با وقوع انقلاب فرهنگی، استخدام او منتفی شد.با بازگشت به پاریس و ملاحظهٔ وقایع انقلاب، او دیدگاه‌هایی را که اشاره به سرقت انقلاب می‌کنند یا عوامل خارجی را دلیل انقلاب می‌دانند، سطحی دانسته و شناخت انقلابیون ایران از آزادی و دموکراسی را «بدوی و ابتدایی» می‌خوانْد. او بر آن بود که انقلاب ایران نمی‌توانست در جهت «تأسیس آزادی» باشد و آن را شکست مشروطه می‌دانست و در نتیجه، ناکامی پروژهٔ تجدد در ایران قلمداد کرد. از نظر وی: «میدان مبارزه برای حصول آزادی و استقرار نهادهای دمکراتیک، یک‌سره دراختیار روشن‌فکران آشفته‌ذهن و توده‌های متوهم قرار گرفت».طباطبایی عضوِ انجمن حکمت و فلسفه می‌شود، ولی در سال ۱۳۶۷ از آنجا اخراج می‌گردد. اخراج دوّمش از دانشکدهٔ اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی بود که، به گفتهٔ خودش، به «تحریک چند استاد سخت متوسط الاحوال» بود. او سپس به عضویت هیئت علمی دانشگاه تهران درآمد و معاون پژوهشی دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران شد. در همان زمان سردبیری نشریهٔ همین دانشکده را به عهده گرفت. او مدتی ممنوع از تدریس و سپس در سال ۱۳۷۴ اخراج شد.اگرچه خودش نمی‌دانست تحت چه عنوانی اخراج شده اما یکی از مسئولان به او می‌گوید که گفته شده طباطبایی لیبرال، لاییک، و ملی‌گرا است و از او می‌خواهد که اعتراضی به این اخراج بکند تا آن را بررسی کنند. در مقابل، طباطبایی می‌گوید که «من همانی هستم که هستم. واقعاً نه می‌دانند لیبرال چیست، نه ملی‌گرا و نه لاییک.پس از اخراج از دانشگاه تهران، طباطبایی به کار پژوهشی خود در مراکز دیگر ادامه داد و با امکاناتی که در پژوهشکده‌های فرانسه، آلمان و آمریکا فراهم آمد پژوهشی دربارهٔ تاریخ اندیشه در ایران را دنبال کرد. در فرانسه عضو مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه شد. در این کشور، با عضویت در هیئت علمی دایرةالمعارف فرانسه، برخی از مدخل‌های آن را تدوین کرد. او از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۵ در مؤسسهٔ مطالعات سیاسی-اقتصادی پرسش به تدریس فلسفه پرداخت. به‌مرور، به‌ویژه در دههٔ نود، تأکید او بر «امر ملی» بیشتر شد. او مدّتی نیز عضو هیئت علمی دائرةالمعارف بزرگ اسلامی بود.جواد طباطبایی برگزیدهٔ جشنوارهٔ فارابی سال ۱۳۹۶ شد و از رئیس‌جمهور ایران لوح تقدیر گرفت.طباطبایی که از سال ۱۳۹۷ برای درمان سرطان در آمریکا زندگی می‌کرد در شامگاه سه‌شنبه ۹ اسفند ۱۴۰۱ در بیمارستان هوگ ارواین ایالت کالیفرنیا روی در نقاب خاک کشید.

سفیر ایران در ارمنستان در نشستی خبری اظهار داشت که ایران تنها کشوری در منطقه است که موضعش در مورد کریدور موسوم به زنگزور با موضع ارمنستان همسو است. ایران از مواضع قاطع خود در قبال تغییر وضعیت در "کریدور زنگزور" عقب نشینی ننموده و هیچ معامله‌ای در این زمینه را قابل مذاکره نمی داند. ایران مخالف رفع انسداد ارتباطات در قفقاز جنوبی نیست، اما این امر باید بر اساس رعایت اصول حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها انجام شود. ما بارها موضع خود را در مورد رفع انسداد ارتباطات ارائه کرده‌ایم. ما با رفع انسداد تنها در صورتی موافقت خواهیم کرد که در چارچوب حاکمیت ملی و سرزمینی کشورها انجام شود.مرز ارمنستان و ایران کاملا مشخص است. مذاکرات مربوط به شفاف سازی مرزهای شناخته شده بین‌المللی بین ارمنستان و آذربایجان نمی تواند تاثیری بر مرز ارمنستان و ایران داشته باشد. لازم به توضیح است که ، مسیر دسترسی ایران به روسیه و اروپای شرقی، چندین سال است که به عبور از خاک آذربایجان وابسته شده و برای موقعیت‌های اضطراری غیرقابل پیش‌بینی باید به سمت مسیرهای جایگزین برویم.

از وقتی که رییس‌جمهور تاجر آمریکا پشت میز نشست و دستور لازم را به نهادهای متفاوت دولت برای اعمال شدیدتر سیاست فشار حداکثری علیه ایران صادر کرد و در حین امضای این یادداشت ابراز امیدواری کرد که نیازی به استفاده از این تحریم‌ها علیه ایران نشود و دو طرف بتوانند به یک توافق دست پیدا کنند؛ در داخل کشور تحلیل‌های مختلفی پیرامون درخواست ترامپ مطرح شد؛ البته سرانجام روز گذشته حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، فرمانده کل قوا حرف اول و آخر را دراین‌باره زدند. «نباید مذاکره کرد. مذاکره‌کردن عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه نیست.» باتوجه‌به اظهارات معظم‌له بر آن شدیم تا نگاهی بر کارشکنی‌ها و بدعهدی‌های دولت آمریکا در قبال مردم ایران بیندازیم تا پی ببریم چرا نباید با آمریکا باب مذاکره را باز کرد.

در دهه ۷۰ شعار تنش‌زدائی با اروپا در دستور کار قرار گرفت که اگر به درستی اجرا می‌شد می‌توانست به توازن در سیاست خارجی منجر شود، ولی با مانع‌تراشی‌های جریان‌های افراطی این سیاست به نتیجه مطلوب نرسید و روابط خارجی کشور به شرق متمایل شد. در این بین، در بخش روابط با شرق و غرب، عدم پای‌بندی دستگاه دیپلماسی ما به سیاست پایه‌ای «نه شرقی – نه غربی» کاملاً مشهود است. چین و روسیه در کوران فشار‌های تحریمی ضدایرانی آمریکا با تبعیت از آن تحریم‌ها درصدد جلب منافع خود برآمدند و از این نمد برای خود کلاه‌ها دوختند. تجربه نشان داده شرق هم مثل غرب بدعهد است و به همان اندازه که نمی‌توان به غرب اعتماد کرد به شرق هم بهیچوجه نمی‌توان اعتماد کرد. بنابراین، فاصله گرفتن از سیاست توازن، نه‌تن‌ها سودی برای جمهوری اسلامی ایران نداشت بلکه یکسره خسران بود.

بقائی روز دوشنبه و در ابتدای نشست خبری خود اقدام به ارایه گزارشی از وضعیت بین المللی، منطقه ای و جهان اسلام نمود و ارتباط مولفه های اصلی موثر بر شرایط ایران را در کانون توجه قرار داده و صحبت های خود را در چند سرفصل مشخص، حول این تاثیرگذاری ها و تبیین مواضع و رویکردهای جمهوری اسلامی ایران ، تبیین کرد. وی بیان داشت که در صورت سوءاستفاده از مکانیسم ماشه، دلیلی برای ماندن ایران در برخی موافقتنامه‌ها وجود ندارد. برای شرکت در اجلاس داووس از وزیر خارجه و معاون راهبردی رئیس‌جمهور دعوت به عمل آمده و آقای ظریف برای شرکت در این اجلاس به داووس سفر کرده‌اند.وی درخصوص توقیف ساختمان شرکت نفت ایران در هلند به خاطر موضوع کرسنت گفت: به این شکل نبوده و با توجه به اینکه این پرونده از سوی مرکز حقوقی ریاست‌جمهوری و شرکت ملی نفت پیگیری می‌شود، از آن‌ها در این ارتباط سوال بپرسید.بقایی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه یکی از مشاوران ترامپ در راستای حمایت از حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران، ادعا کرده که احتمالاً ماه آینده در این ارتباط تصمیم گیری می‌شود، گفت: ایران در دفاع از منافع، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی خود قاطعانه عمل می‌کند.

سیاست‌های اقتصادی جمهوری‌خواهان تمرکز بر بهبود وضعیت کسب‌و‌کار‌ها و سرمایه‌گذاران است. جمهوری‌خواهان می‌گویند شرکت‌های موفق رشد اقتصادی را برای همه افزایش می‌دهند. جمهوری‌خواهان در اقتصاد، تقویت طرف عرضه را ترویج می‌کنند. این نظریه می‌گوید کاهش هزینه‌های کسب‌وکار، تجارت و سرمایه‌گذاری بهترین راه برای افزایش رشد است.جمهوری‌خواهان رؤیای آمریکایی را به عنوان حق دنبال کردن «رفاه بدون دخالت دولت در اقتصاد» تعریف می‌کنند. به اعتقاد آن‌ها، «رفاه بدون دخالت دولت در اقتصاد» با خودانضباطی، پس‌انداز و سرمایه‌گذاری توسط افراد به دست می‌آید .ترامپ در کنار یک‌سری اشتراکات با جمهوری‌خواهان سنتی، تفاوت‌های قابل توجهی در نگاه به تحولات جهانی و جایگاه آمریکا در جهان در مقایسه با سنتی‌ها دارد.یکی از تفاوت‌های دولت ترامپ با دولت‌های قبلی آمریکا، تفکر اقتصادی خاص آن است که در آن آمیزه‌ای از آموزه‌های ناسیونالیستی با لیبرالیسم مشاهده می‌شود. وجه جالب توجه قضیه این است که ترامپ در حالی اقتصاد کشورش را به ناسیونالیسم و ضدیت با گلوبالیسم سوق داد که این کشور از جنگ جهانی اول در نقش رهبر اقتصاد آزاد و جهانی شدن عمل می‌کرده است.ترامپ باور دارد که انترناسیونالیسم لیبرال دیگر برای آمریکا کار نمی‌کند. این شرایط با تأکید بر اینکه تجارت تحت شرایط کنونی به زیان آمریکاست، قصد دارد با اعمال ناسیونالیسم اقتصادی از این نزدیکی رقبا و رسیدن و پیشی گرفتن از آمریکا در اقتصاد جهانی جلوگیری کند و بر اساس آن حتی با متحدان نزدیک خود در امور اقتصادی و تجاری به مقابله بپردازد و در کنار آن هزینه‌های زایدی را که طی سال‌ها آمریکا بنا به‌ دلایل مختلف نظامی، سیاسی، امنیتی و... متحمل شده از بین ببرد.

«مسعود پزشکیان» رئیس‌جمهور ایران در مصاحبه‌ای اختصاصی در تهران به «ان بی‌سی نیوز» گفت که ایران اصولا آماده گفت‌وگو با دولت دوم ترامپ است. اما او گفت که ایالات متحده در گذشته به تعهدات خود عمل نکرده و به دنبال سرنگونی دولت ایران بوده است.وی، در بخش دیگری از مصاحبه‌ اختصاصی با «لستر هولت» به ادعاها و اتهاماتی که غرب مطرح می‌کند، اشاره کرده و بیان داشت که ایران «هرگز» در طول مبارزات انتخاباتی سال گذشته آمریکا برای ترور «دونالد ترامپ» طرحی نداشته و آنچه در مورد توطئه علیه ترامپ گفته می‌شود، طرحی از سوی اسرائیل و سایر کشور‌ها برای ترویج دشمنی با ایران است.رئیس‌جمهور کشورمان در ادامه بار دیگر تاکید کردند که ایران به دنبال جنگ نیست، اما در صورت حمله به سایت‌های هسته‌ای خود آماده دفاع از خود خواهد بود. پزشکیان گفت: «ببینید، طبیعتا ما به هر اقدامی واکنش نشان خواهیم داد.».

فضایلی عضو رسانه ای دفتر نشر آثار رهبری در نقد برقراری رابطه با آمریکا بندهایی را بیان داشته اند که منطقا درست است. وی بیان داشته که به ضرس قاطع و با صدای بلند می‌گوییم مذاکره با آمریکا تأمین‌کننده منافع ملی ما نیست و هرگاه به شرایطی دست یابیم که منافع ملی ما با مذاکره تأمین می‌شود، قطعا هیچ خردمند و دلسوزی از آن چشم‌پوشی نخواهد کرد و .... . این صحبت ها مسلما، صحبت هایی منطقی است. هیچ کشوری در مذاکره با آمریکا سود خاص نداشته و نخواهد داشت. مسلما حتی چنین مذاکراتی ، هزینه هایی چند برای کشور خواهند داشت. اما سوال اینجاست که آیا بهتر نیست بجای این کار رو نکن، بگویند چه کاری باید صورت گیرد؟

کوروش احمدی، دیپلمات سابق ایران در نیویورک می‌گوید: تا کنون تنها اعلام آمادگی کلی برای مذاکره را شنیده‌ایم نه بیشتر. نشانه‌ای نیز که حاکی از تماس غیرعلنی با تیم ترامپ باشد، در دست نیست. در نتیجه نمی‌دانیم که در محافل هیأت حاکمه کشورمان چه می‌گذرد و مقامات در چه فکری هستند. اما با توجه به اینکه شرایط منطقه‌ای و بین‌المللی دچار تحولات عمده‌ای شده، امیدواریم که مقامات هنوز تا فرصتی هست و خیلی دیر نشده، فکری اساسی بکنند. در اینکه ترامپ پیشنهاد مذاکره خواهد داد، تردیدی نیست. سؤال واقعی این است که آیا اولین اقدام او پیشنهاد مذاکره خواهد بود یا او ابتدا تصمیماتی در مورد "فشار حداکثری" را اعلام و اجرا خواهد کرد و پیشنهاد مذاکره را با آن همراه خواهد کرد. طبیعی است که برای ایران بسیار دشوارتر خواهد بود که پیشنهاد مذاکره را در صورت همراهی آن با "فشار حداکثری" بپذیرد. به این دلیل، نظر من طی هفته‌های گذشته این بوده که برای اجتناب از چنین شرایطی، درست بود و هست که ایران از برخی کانال‌ها با تیم ترامپ تماس گیرد و بطور غیر علنی در مورد ترتیباتی مناسب به تفاهمی برسد. البته فرصت برای این منظور هنوز باقی است.

با آغاز به کار دولت ترامپ در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵، حمایتهای آمریکا از اسرئیل شکل جدی تری نیز به خود خواهد گرفت و این به معنای تنگ تر شدن حلقه محاصره در اطراف محور مقاومت خواهد بود. بر این اساس سؤال جدی و کلیدی در مقطع کنونی این است که جمهوری اسلامی ایران باید چه استراتژی‌هایی در قبال وضعیت جدید منطقه اتخاذ کند که بتواند به خوبی پاسخگوی تحولات اخیر رخ داده باشد؟ آنچه مسلم است، تجدید قوای ایران و جبهه مقاومت جز از طریق مهار نتانیاهو و ترامپ، ایجاد شکاف و اختلاف بین این دو، آرام سازی فضا، کاهش تنشها و ایجاد رونق اقتصادی در منطقه امکانپذیر نیست و همه اینها نشان دهنده این است که بعد از مدتها دیپلماسی باید بار دیگر هنر خود را نشان دهد.

به زودی ایران و روسیه توافقنامه ۲۰ ساله(سند سیاسی موافقتنامه جامع همکاری‌های بیست‌ساله بین ایران و روسیه ) شامل یک مقدمه و ۴۷ ماده را امضا خواهند کرد و سپس متن توافقنامه برای تصویب نمایندگان به مجلس ارسال خواهد شد.ناظران بر این باورند که به واسطه جنگ در اوکراین و تصاعد تنش‌ها در خاورمیانه دو بازیگر به دنبال آن هستند تا روابط خود را ارتقا دهند. بالاخص آن که تحریم‌های اعمالی غرب هر دو بازیگر را در موقعیت مشابهی قرار داده است.سفیر ایران در روسیه با اشاره به چگونگی انتشار محتوای این سند گفته: «موضوع محرمانه‌ای نیست. موافقت‌نامه پس از آن که امضا شد در زمانی که مسئولان صلاح بدانند، ‌ لایحه می‌شود و در اختیار مجلس شورای اسلامی قرار می‌گیرد. همچنانکه مجلس در سال ۲۰۰۱ موافقت‌نامه کنونی را بررسی کرد و بند بند آن در صحن مجلس قرائت شد، و نهایتا تصویب شد. این هم در مجلس تصویب می‌شود و موضوع پیچیده و محرمانه‌ای درکار نیست.».

دیپلماسی امنیت مهمترین نکته‌ای بود که مسعود پزشکیان در سفر فشرده و یک روزه خود به قاهره در دستور کار قرار داد. مسعود پزشکیان که شامگاه چهارشنبه (۲۸ آذر) برای شرکت در یازدهمین اجلاس سران گروه «دی ۸» و بررسی وضعیت غزه و لبنان به قاهره رفت. پزشکیان بعد از پایان این اجلاس، به نشست بررسی وضعیت غزه و لبنان رفت و پنج پیشنهاد مهم درباره توقف جنگ در غزه و کمک به مردم این منطقه پس از پایان جنگ مطرح کرد. سفر پزشکیان به قاهره در میانه تحولات کنونی خاورمیانه و فرازوفرود‌های حاکم بر روابط میان تهران و قاهره طی ۴۵ سال اخیر مورد توجه ناظران قرار گرفته است و همگی اتفاق‌نظر دارند که در شرایط کنونی نیاز به گفتگو بین ایران و کشورهای عربی جدی است و همچنین روابط دوجانبه میان تهران و قاهره حائز اهمیت است.درخصوص دیدار میان روسای جمهور ایران و ترکیه در حاشیه اجلاس دی هشت نیز برخی از کارشناسان بیان داشته اند که ، مسائل مورد توجه میان ایران و ترکیه صرفا به یک موضوع ختم نمی‌شود، چراکه ما با این کشور قرارداد‌های امنیتی مهمی داریم و مسائل مختلف مشترکی میان دوطرف وجود دارد. ترکیه کشوری دوست محسوب می شود، اما طبیعی است که در برخی مسائل، دیدگاه‌های متفاوتی در دو طرف وجود داشته باشد.

تصور اولیه بر این است که سقوط بشار اسد از دو جهت از دست دادن یک هم پیمان استراتژیک و دوم ، از دست دادن گذرگاه انتقال نیروها و تجهیزات به حزب‌الله و دیگر گروه‌ها در منطقه، برای ایران ضربه بزرگی محسوب می شود. این در حالی است که ایران از قبل ، سناریوهای عبور مدیریت شده از سقوط احتمالی اسد را طرح ریزی کرده بود. این سناریوها در طیفی از دست یابی به مسیرهای جدید حمایت، باز تعریف هم پیمانان منطقه ای جدید، باز تعریف حمایت ها از گروه های درگیر در سوریه و مواردی همانند است. همچنین لازم به توضیح است که هزینه‌های حمایت ایران از گروه‌های مقاومت در منطقه، همواره با بزرگ نمایی در هزینه و یا کوچک شماری دستاوردها، مورد توجه منتقدان بوده است. اگر چه چنین هزینه‌هایی را همه کشورها برای حفاظت از امنیت ملی خود می‌کنند. طرح ریزی های جدید ایران به دو مولفه اصلاح و تقویت رابطه حاکمیت مردم در داخل و بازتعریف رابطه دوست- دشمن- هم پیمان استراتژیک در خارج، استوار است. برخی از سیاسیون ایرانی نیز معتقدند که ایران سیاست صبر و انتظار را در خصوص وقایع سوریه در پیش گرفته است .در زمان وزارت صالحی، اما یک اقدام مهم درباره سوریه رخ داد و آن طرح چهار ماده‌ای برای «حل سیاسی» بحران سوریه بود .کلیات طرح چهار ماده‌ای عبارت بود از: ۱. گفت‌و‌گو‌های فراگیر سوری _سوری جهت تشکیل حکومت وحدت ملی؛ ۲. تعلیق گام به گام درگیری‌ها و تحقق اشتی ملی؛ ۳. انتخابات مجلس مؤسسان و تدوین قانون اساسی جدید؛ ۴. رفراندوم قانون اساسی و شکل گیری نهاد‌های دائمی سوریه .

تصوری که اغلب این کشور‌ها از ایران دارند، به گونه‌ای است که فعلا نمی‌توان تصور دستیابی به روابط راهبردی و نزدیک را با این کشور‌ها داشت. در منطقه‌ای که دشمن سعی در گسترش ایران‌هراسی و دوری کشور‌ها دارد، ایران باید نهایت تلاش خود را به خرج دهد تا این تصویر غیرواقعی از ایران شکسته شده و زمینه توسعه مناسبات با سایر کشور‌ها به خصوص همسایگان فراهم شود. دولت چهاردهم با سیاست تنش‌زدایی ابتدا باید این ذهنیت‌های غلط را در منطقه و جهان تغییر دهد.پس از پایان دادن به معضلات داخلی و خودتحریمی‌هاست که ایران می‌تواند در مواجهه با بزرگ‌ترین و مهم‌ترین پرونده ارتباطی خود با ایالات متحده اقدام کند.ایران امروز باید مشخص کند آیا قصد دارد دور خود یک خط بکشد و روابط با کشور‌های غربی را به‌طور کامل کنار بگذارد یا در راستای منافع ملی کشور و مصالح عمومی اقدام به مذاکره و برقراری رابطه کند؟ وقتی به این پرسش در سطح کلان پاسخ داده شود، مشخص می‌شود که دولت چهاردهم چگونه باید با امریکای مدل ترامپ روبه‌رو شده و از منافع کشور حفاظت کند.

مدیر گروه مطالعات لبنان پژوهشکده تحقیقات استراتژیک خاورمیانه به این سوال پاسخ داد که آیا رهبر انقلاب مجددا دستور حمله نظامی به اسرائیل صادر کردند؟ محمد خواجوی در مطلبی با عنوان «چند نکته درباره سخنان دیروز رهبر انقلاب» با بیان چهار دلیل نوشت که این دستور حداقل در کوتاه مدت صادر نمی‌شود. وی متذکر شد اینکه ایران باید قوی شود تنها راه حل پیش روی ماست. قوی شدن هم فقط بعد نظامی ندارد. بلکه در همه زمینه هاست. دوستانی که فقط نسخه پیچی نظامی می‌کنند به این مساله توجه کنند که جنگ فقط بعد آفندی ندارد، جنگ نیاز به پدافند موثر هم دارد. جنگ نیاز به توان اقتصادی دارد و.. بنظر می‌رسد که تاکید خواجوی بر ضرورت‌های آماده سازی کشور برای جنگ ترکیبی و پرهیز از گرایش به جنگ صرفا نظامی، قرار داشته است. از طرف دیگر روزنامه اصولگرای وطن امروز تاکید دارد که ضربه اسرائیل به ایران آسیب‌زننده، اما ضربه ایران به رژیم صهیونیستی بر اساس جبر جغرافیایی برای این رژیم ویرانگر و نابود‌کننده خواهد بود. در ادبیات موازنه قوا و بازدارندگی، آخرین اقدام به عنوان نتیجه نهایی منازعه تعریف می‌شود. یعنی اگر روند تقابل ایران و اسرائیل، ۵ آبان ۱۴۰۳ خاتمه یافته باشد، در دانش روابط بین‌الملل به معنای پیروزی رژیم صهیونیستی خوانده می‌شود. برخی از منتقدین این شیوه را زیر سوال برده و معتقدند که چنین برداشتی دارای نوعی سوگیری قطبی بین حیثیت - نبرد بوده و رویکرد آفندی و نظامی پایه را تمام کار فرض می‌کند. بنظر می‌رسد که نظریه فوق از مباحث دیپلماسی، تامین منافع ملی، جنگ ترکیبی، جنگ نرم، جنگ سرد و مباحثی از این جنس غفلت نموده باشد.

فرزانه صادق در نشست مشترک با شاهین مصطفی اف - معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان - با بیان اینکه توسعه ارتباط با جمهوری آذربایجان از اهمیت و جایگاه بالایی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برخوردار است، گفت: اطمینان دارم که این مناسبات با تلاش های جنابعالی در آینده و در راستای منافع دو کشور بیش از پیش ارتقاء خواهد یافت.با توجه به ظرفیت‌های مرزی موجود در بخش جاده‌ای پیشنهاد می‌کنم میزان پذیرش ناوگان به‌صورت روزانه در مرز آستارا به هزار دستگاه در بیله سوار ۸۰۰ دستگاه، در جلفا به ۷۰۰ دستگاه و در پل‌دشت به ۶۰۰ دستگاه افزایش یابد.